انجمن علمی پژوهشی زبان و ادبیات عربی

وابسته به گروه زبان و ادبیات عرب مؤسسه آموزش عالی بنت الهدی

انجمن علمی پژوهشی زبان و ادبیات عربی

وابسته به گروه زبان و ادبیات عرب مؤسسه آموزش عالی بنت الهدی

انجمن علمی پژوهشی زبان و ادبیات عربی
دنبال کنندگان ۱ نفر
این وبلاگ را دنبال کنید

شگفتی های طاووس در نهج البلاغه

دوشنبه, ۳۱ فروردين ۱۳۹۴، ۰۷:۳۰ ب.ظ
 
تولید مثل

در این قسمت حضرت (ع) با بیان تولید مثل و آمیزش جنسی طاووس از روی یکی از خرافات آن زمان که دربارة آمیزش طاووس ساخته شده، پرده برداشته و رفع شبهه می­کنند.

و مِنْ أعْجَبِها خَلقاً الطّاوُوسُ، الّذِی أقامَهُ فِی أحْکمِ تعْدِیلٍ، و نَضَّدَ أَلوانَهُ فِی أَحْسَنِ تَنْضِیدٍ بِجناحٍ أشرَجَ قَصَبَهُ و ذَنبٍ أطَالَ مَسْحَبَهُ. إذَا درج إلى الاْنْثى نشرهُ مِنْ طیِّهِ، وسما بِهِ مُطِلاًّ على رأْسِهِ کأنّهُ قِلْعُ دارِیٍّ عنجهُ نُوتِیُّهُ یخْتالُ بِألْوانِهِ، و یَمِیسُ بِزَیَفَانِهِ یُفْضِی کَإفْضاءِ الدِّیکَةِ، ویَؤُرُّ بِمَلاقِحِهِ أرَّ الْفُحُولِ الْمُغْتلِمةِ لِلضَّرَابِ. أُحِیلُکَ مِنْ ذلِک عَلَى مُعاینةٍ لا کمنْ یُحِیلُ على ضعِیفٍ إسْنادُهُ، ولوْ کان کزعْمِ منْ یزْعُمُ أنّهُ یُلْقِحُ بِدمْعةٍ تسْفحُها مدامِعُهُ، فتقِفُ فِی ضَفَّتَی جُفُونِهِ ، وأَنَّ أُنْثَاهُ تَطْعَمُ ذلِک ثُمّ تَبِیضُ لا مِنْ لِقاحِ فَحْلٍ الْمُنبَجِسِ و، لَمَا کانَ ذَالِک بِأعْجَبَ مِنْ مُطاعَمَةِ الْغُرابِ!

 

تعریف لغات مهم:

   «مِن طَیِّه»؛ «طَیّ» به معنای تاکردن و پیچیدن است.[i]حرف «مِن» در این خطبه، به معنای«بعد»می­باشد؛ آن گاه معنا چنین می­شود: طاووس بعد از پیچیده شدن بال­های دُم، آن­ها را از هم باز می­کند.[ii]

  «دارىّ»؛داریّ را برخى به شهر دارین، شهر قدیمى در کنار قطیف و بحرین ترجمه کرده‏اند، امّا یکى از معانى آن ملّاح است که بادبان کشتى را نگه مى‏دارد.[iii]

 

  «یَمِیسُ»؛از مادة «مِیْس» به معنای حرکت متکبّرانه است[iv]و«زَیَفان»نیز به معنای راه رفتن متکبّرانه است و این کلمه برای تأکید«یَمِیسُ»آمدہ که معنا چنین می­شود: «باحرکات متکبّرانه به خود می­نازد و خودنمایی می­کند.»[v]

  «مَلاقِحِه»منظور، اعضای لقاح است،«مَلاقِح»،جمع«مُلقِح»،که صیغة اسم فاعل است، می­باشد، یعنی: باردار کننده.[vi]

 «ضَفََّة»به معنای ساحل وکنارة دریا یا نهر است؛ که در این خطبه پلک­ها، به ساحل نهر تشبیه شده است.[vii]

جملة«عَنَجَهُ نُوتِیُّهُ»صفت برای«قِلعُ»است و محلاً مر فوع می­باشد.[viii]

  جملة«لَمَا کانَ ذلِک بِاَعجَبَ»،جواب شرط برای«ولَو کانَ کَزَعمِ»می­باشد، معنا چنین خواهد شد؛ و اگر چنان باشد که بعضی پنداشته اند؛ طاووس بوسیلة اشکی که از چشمش جوشیده، جنس ماده را باردار می­کند؛ در این صورت این افسانه، عجیب­تر از افسانة  تولید مثل کلاغ نیست.[ix]

    ترجمه:و از شگفت انگیزترین پرندگان در آفرینش، طاووس است، که آن را در استوارترین شکل موزون بیافرید، و رنگ‏هاى پر و بالش را به نیکوترین رنگ‏ها بیاراست، با بال‏هاى زیبا که پرهاى آن به روى یکدیگر انباشته و دم کشیده‏اش که چون به سوى مادّه پیش مى‏رود آن را چونان چترى گشوده و بر سر خود سایبان مى‏سازد، گویا بادبان کشتى است که نا خدا آن را بر افراشته است. طاووس به رنگهاى زیباى خود مى‏نازد، و خوشحال و خرامان دم زیبایش را به این سو و آن سو مى‏چرخاند، و سوى مادّه مى‏تازد، چون خروس... با جفت خویش مى‏آمیزد، این حقیقت را از روى مشاهده مى‏گویم، نه چون کسى که بر اساس نقل ضعیفى سخن بگوید: اگر کسى خیال کند: «بار دار شدن طاووس به وسیله قطرات اشکى است که در اطراف چشم نر حلقه زده و طاووس مادّه آن را مى‏نوشد آنگاه بدون آمیزش با همین اشک‏ها تخم گذارى مى‏کند» افسانه بى اساس است.[x]

طرح دوسؤال

   ا) چرا حضرت (ع)اصرار دارند این موضوع خرافی را نقل کنند در حالی که اگر چنین می­بود از شگفتی­های عالم به حساب می­آمد؟

  ج:اگر مردم بخواهند برای اثبات عجائب خلقت به دنبال خرافات بروند، واقعیّت ها متزلزل می­شود.[xi]وآیندگان نیز از حقایق به دور می­مانند.

    2) در حجاز طاووسی وجود نداشتهاست کهحضرت(ع)  بارها لقاح جنس­نر و ماده آنرا دیده باشند! تا این که  بخواهد خرافات را از واقعیّت جدا سازند؟

  ج:ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه خود می­گوید: اگر چه در ظاهر در مدینه، پرنده­ای وجود نداشت، امّا امام علیD این خطبه را در کوفه ایراد نموده­اند، که همه چیز از همه جا، به آن جا آورده می­شد، حتّی هدایای پادشاهان؛ از این رو جای تعجّب نیست که حضرت(ع)، طاووس و حرکات آن را با چشم مبارک خود دیده باشند.[xii]



[i]. قرشیّ، سیّدعلی اکبر، آئینة نهج البلاغه، تهران، انتشارات فرهنگ مکتوب، دوّم، پاییز1385، ج2، ص387

[ii]. مکارم شیرازی، همان، ص369

[iii]. شریف الرضى، محمد بن حسین، نهج البلاغة، مترجم: محمّد دشتى، قم، اوّل، 1379، ص313        

[iv]. قرشیّ، همان، ص387

[v]. مکارم شیرازی، همان، ج۶، ص370

[vi]. قرشیّ، همان، ص387

[vii]. مکارم شیرازی، همان، ص372

[viii]۔ منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۴۷

[ix]. افسانة کلاغ؛ می گویند: کلاغ آمیزش جنسی ندارد؛ بلکه به هنگامیکه می خواهد جنس مادہ را باردار کند، منقار خود را در منقار او قرار می دهد و مقداری آب، که در چینه دان دارد، را به مادہ منتقل کردہ و باردارش می کند! (مکارم شیرازی، همان، ص372)

[x]. شریف الرضى، محمد بن حسین، نهج البلاغة، مترجم: محمّد دشتى، قم، اوّل، 1379، ص313 

[xi]. مکارم شیرازی، همان، ص373

15۔ رک: شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج۹، ص۲۷۰ و مکارم شیرازی، همان، ص373


  • ☆انجمن زبان و ادبیات عرب☆ مؤسسه آموزش عالی بنت الهدی

امام علی

امیرالمومنین

شگفتی ها

طاووس

نهج البلاغه

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی